18 Δεκεμβρίου, γιορτάζεται η μνήμη του Αγίου Μοδέστου που, καθώς κατά
το βίο του θεράπευε όχι μόνον ανθρώπους, αλλά και τα ζώα που εκείνοι
εκτρέφαν, θεωρείται από το λαό άγιος προστάτης και θεραπευτής τους.
Και
ιδιαιτέρως των μεγαλόσωμων ζώων, των ζώων των κτηνοτρόφων και γεωργών,
των οποίων η επιβίωση- ειδικά τότε- θεωρούνταν..
υψίστης σημασίας για τη διαβίωση των ανθρώπων.
υψίστης σημασίας για τη διαβίωση των ανθρώπων.
Τέτοια μέρα, λοιπόν, γίνεται το «συλλείτουργο», δηλαδή με κοινή συμμετοχή, κάνουν κόλλυβα που προσφέρουν στα ζώα και αγιασμό.
Με τον αγιασμό τούτο ραντίζουν τα ζώα και τους στάβλους.
Σε ορισμένες περιοχές, μάλιστα, ραντίζουν με αγιασμό και τα σπαρμένα χωράφια και ρίχνουν κόλλυβα στη γη.
Στο Βυθό Βοϊου διαβάζεται αγιασμός για τα ζώα, αφού τα συγκεντρώσουν σε ένα μέρος.
Ο παπάς τα ραντίζει με αγιασμένο νερό και το υπόλοιπο το παίρνουν οι κτηνοτρόφοι μαζί τους για τα πρόβατα και τα άλλα ζώα.
Στο Δρυμό Μακεδονίας, το «ύψωμα» από το πρόσφορο το δίδουν στα ζώα, ενώ τους εύχονται να ζήσουν χρόνια πολλά.
Σε περιοχές της Κρήτης, οι αγρότες τηρούν αυστηρή αργία για χάρη των ζώων τους που, έτσι και τα βάλουν να δουλέψουν, θεωρούν πως θα προκαλέσουν την οργή του αγίου.
Στη Λήμνο, ρίχνουν τα κόλλυβα στην τροφή των ζώων υπερ υγείας και μακροβιότητας αυτών.
Σε
χωριά της Λέσβου, πηγαίνουν τον αγιασμό στα χωράφια, για να τα
προστατεύσει από τις αρρώστιες και τις ακρίδες κι είναι κι εκεί μέρα
αργίας.
Σήμερα, λοιπόν, του Αγίου Μοδέστου, προστάτη των γεωργών, των κτηνοτρόφων και των οικόσιτων ζώων τους.
Αν και πλέον έχει ξεχαστεί σα γιορτή, κάποτε θεωρούνται ξεχωριστή μέρα για το λαό μας.
Τότε, που η επιβίωσή του ανθρώπου εξαρτιόταν σε μεγάλο βαθμό από εκείνα, τον τιμούσαν με μεγαλοπρέπεια.
Κι όταν έχαναν και κάποιο ζώο, φρόντιζαν να κάνουν τάμα στον άγιο τούτο, για να τους το στείλει πίσω.
Ο ΑΓΙΟΣ ΜΟΔΕΣΤΟΣ
Στο Συναξάρι του Δεκεμβρίου υπάρχουν δύο Άγιοι που φέρουν το όνομα Μόδεστος, ενώ και οι δύο ήταν Αρχιεπίσκοποι Ιεροσολύμων.
Ο πρώτος, είναι Ιερομάρτυρας και εορτάζεται στις 18 Δεκεμβρίου,
ενώ ο δεύτερος είναι Όσιος και τιμάται στις 16 Δεκεμβρίου.
Αν
και επικρατεί μια σύγχυση για τους βίους των δύο ομώνυμων Αγίων, θα
δούμε κάποια στοιχεία της ζωής τους, όπως τα διασώζει η παράδοση.
ΒΙΟΣ ΑΓΙΟΥ ΙΕΡΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΜΟΔΕΣΤΟΥ Α' ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΩΝ
Ο
Μόδεστος γεννήθηκε στη Σεβάστεια της Μ. Ασίας από ευσεβείς χριστιανούς
γονείς, οι οποίοι πέθαναν στη φυλακή κατά το διωγμό του Διοκλητιανού
(περίπου 305 μ. Χ.).
Το μόλις πέντε μηνών βρέφος
Μόδεστο, οι δεσμοφύλακες το ανέθεσαν σε έναν ειδωλολάτρη άρχοντα. Σε
ηλικία δεκατριών ετών έμαθε για τους πραγματικούς γονείς του και
αποφάσισε να βαπτιστεί κι ο ίδιος χριστιανός.
Σ΄
αυτό συνετέλεσε και κάποιος χριστιανός χρυσοχόος από την Αθήνα, ο οποίος
ανέλαβε τη φροντίδα του νεοφώτιστου Μοδέστου, τον έφερε στην Αθήνα και
τον αγκάλιασε σαν παιδί του. Μετά το θάνατο των θετών γονέων του, η
ζήλεια των δύο παιδιών του χρυσοχόου για την αρετή του Μοδέστου τα
οδήγησε στο να τον πουλήσουν ως δούλο στην Αίγυπτο.
Η Χάρις του Θεού, όμως, δεν τον εγκατέλειψε.
Ο
αφέντης του Μοδέστου κατηχήθηκε από το δούλο του, έγινε και ο ίδιος
χριστιανός και ελευθέρωσε το Μόδεστο, τον ελευθερωτή του από τα δεσμά
της αμαρτίας και του διαβόλου.
Φεύγοντας από την
Αίγυπτο ο Μόδεστος κατευθύνεται για προσκύνημα στους Αγίους Τόπους, και
εκεί, αφού άνοιξαν μπροστά του οι πύλες του Παναγίου Τάφου, ο πιστός
λαός των Ιεροσολύμων, που είδε το θαυμαστό αυτό γεγονός, εξέλεξε το
Μόδεστο αρχιεπίσκοπο της Μητρός Εκκλησίας, διάδοχο του Αγίου Ιακώβου του
Αδελφοθέου.
Ο Θεός έδωσε στο Μόδεστο ένα χάρισμα, ώστε να θεραπεύει τα κατοικίδια ζώα, και ιδιαίτερα τα βόδια και τους ημιόνους.
Άλλωστε,
και κατά τη διάρκεια του μαρτυρίου του πραγματοποίησε θαυμαστά γεγονότα
που σχετίζονταν με τα ζώα. Ενώ βρίσκονταν μπροστά στο βασιλιά
ομολογώντας την πίστη του στον Αληθινό Θεό, μπροστά στο βασιλιά, εκείνος
διέταξε τους στρατιώτες του να δέσουν τον Άγιο σε δύο άγριους ημιόνους
και να τους αφήσουν να τρέξουν, προκειμένου να διαμελισθεί το σώμα τού
Αγίου επάνω στις πέτρες.
Ό Άγιος Μόδεστος, όμως,
σήκωσε το χέρι του προς τους ημιόνους, τους ευλόγησε και τότε αυτοί
έφυγαν, αφήνοντάς τον λυμένο και αβλαβή.
Ό
βασιλιάς έξαλλος διέταξε να τον ξαναδέσουν στους ημιόνους, όχι μόνο απ'
τα χέρια αλλά και απ' τα πόδια, και να χτυπήσουν με πολλή δύναμη τα ζώα,
ώστε να τρέξουν.
Ο Μάρτυρας του Χριστού έλεγε, καθώς τον έσερναν οι ημίονοι: «Εάν ο Θεός είναι μαζί μας, κανείς δεν είναι εναντίον μας».
Κάποιος
βοσκός βλέποντας τον Άγιο κι αναγνωρίζοντάς τον, τον πλησίασε και τού
είπε: «Λυπήσου με, Πάτερ, και βοήθησέ με, ώστε με τις ευχές σου ν'
αποκτήσω ένα μοσχάρι».
Ό Άγιος Μόδεστος πρόσταξε
τους άγριους ημιόνους να σταματήσουν να τον τραβούν. Κάλεσε τότε το
βοσκό να πλησιάσει μαζί με το κοπάδι του κι ευχήθηκε:
«Ο Θεός,
που ευλόγησε τα βόδια και τα πρόβατα του Αβραάμ, να σου χαρίζει κάθε
χρόνο δύο μοσχάρια, ένα αρσενικό κι ένα :θηλυκό». Αμέσως μετά ο βοσκός
αποχώρησε ευχαριστημένος και ο Άγιος διέταξε τους ημιόνους να
επιστρέψουν στο μέρος απ' όπου είχαν ξεκινήσει να τον σέρνουν.
Πράγματι, οι ημίονοι υπάκουσαν γεγονός που είχε σαν αποτέλεσμα να εξαγριωθεί ακόμα περισσότερο ο βασιλιάς.
Ανείπωτα
ήταν τα βασανιστήρια πού επακολούθησαν: έμπηξαν καρφιά στα πόδια του,
τον λιθοβόλησαν, τον έριξαν σ' ένα λέβητα με καυτό μολύβι, τον έδεσαν σε
μία κολώνα και άναψαν γύρω του μεγάλη φωτιά, αφού πρώτα άλειψαν το
κεφάλι του με πίσσα και λάδι.
Τίποτε, όμως, απ' αυτά δεν κατέβαλε τον Άγιο Μάρτυρα.
Και τότε ό βασιλιάς διέταξε τον αποκεφαλισμό του.
Λίγο
πριν από το τέλος του, ό Άγιος Μόδεστος προσευχήθηκε και τα τελευταία
του λόγια ήταν: «Κύριε Ιησού Χριστέ, δημιουργέ του φωτός, καταξίωσόν με
της Βασιλείας Σου. Σέ, Δέσποτα, και μόνον επόθησεν η ψυχή μου και για
Σένα κατεφρόνησα το θάνατο και τα βασανιστήρια. Μη με κρίνεις λοιπόν,
ανάξιο των αγαθών Σου, φιλάνθρωπε, και δέομαί Σου, όποιος με επικαλεστεί
και με εορτάζει και όποιος αναγνώσει το Μαρτύριό μου, βοήθησέ τον
πάντοτε, χάριζέ του πλούσια τα ελέη σου και αποδίωξε από τον οίκον αυτού
και από όλα τα ζώα του κάθε βλάβη και ασθένεια και πλήθηνέ τα, όπως
ευλόγησες και επλήθηνες τα ποίμνια του Αβραάμ, του Ισαάκ, του Ιακώβ και
όλων των δούλων Σου, διότι είσαι ευλογητός στους αιώνες. Αμήν».
Αυτός είναι ο Άγιος Μόδεστος ο προστάτης των ζώων, και γιορτάζεται στις 18 Δεκεμβρίου.
ΒΙΟΣ ΟΣΙΟΥ ΠΑΤΡΟΣ ΗΜΩΝ ΜΟΔΕΣΤΟΥ Β' ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΩΝ
Ο
Άγιος Μόδεστος ήταν μοναχός ονομαστός για την αρετή του και την υψηλή
γνώση της ιερής και αληθινής φιλοσοφίας που οδηγεί στο φωτισμό του Αγίου
Πνεύματος. Για τους λόγους αυτούς εξελέγη ηγούμενος της Μονής που
ίδρυσε ο Άγιος Θεοδόσιος ο κοινοβιάρχης τον 6ο αιώνα, και ποίμαινε με
σύνεση την αδελφότητα.
Το 614 ο βασιλιάς των
Περσών Χοσρόης Β', επικεφαλής μεγάλου στρατού, προχωρούσε κατά των
Ιεροσολύμων. Ο Πατριάρχης Ζαχαρίας (21 Φεβρουαρίου) έστειλε τότε το
Μόδεστο να διασχίσει τις γραμμές του εχθρού και να ζητήσει βοήθεια από
τα αυτοκρατορικά στρατεύματα που στρατοπέδευαν στην Αντιόχεια.
Μετά
από πολιορκία που διήρκεσε τρεις εβδομάδες, η Αγία πόλη έπεσε στα χέρια
των Περσών, οι οποίοι επί τρεις ημέρες τη λεηλατούσαν συστηματικά και
προέβησαν σε ανείπωτες θηριωδίες.
Καθώς ο
Πατριάρχης Ζαχαρίας εστάλη σε εξορία στην Περσία μαζί με τον Τίμιο
Σταυρό και χιλιάδες άλλους χριστιανούς, ο Μόδεστος εξελέγη να τον
αντικαταστήσει στον Πατριαρχικό θρόνο, ενώ η πόλη γύρω του ήταν σωρός
από καπνίζοντα ερείπια.
Με μεγάλες θυσίες ο Άγιος Μόδεστος, ως
νέος Ζωροβάβελ, μερίμνησε, ώστε να ταφούν τα δεκάδες χιλιάδες θύματα
και να αναστηλωθούν, όσο ήταν δυνατόν, οι Ναοί και τα σκηνώματα που
είχαν αφανίσει και βεβηλώσει οι βάρβαροι.
Συγκέντρωσε
τους επιζώντες, τους παρηγόρησε, τους αναπτέρωσε την ελπίδα, και χάρι
στη γενναιόδωρη βοήθεια του Πατριάρχη Αλεξανδρείας Αγίου Ιωάννου του
ελεήμονος (12 Νοεμβρίου) κατόρθωσε να ξαναδώσει ζωή στη δεινοπαθούσα και
στερημένη πόρους Εκκλησία της Σιών.
Κατά την
περίοδο αυτή κατήχησε και βάπτισε έναν Πέρση που ασπάστηκε την πίστη του
Χριστού, τον Άγιο Αναστάσιο, που μαρτύρησε στην Καισάρεια το 628 (22
Ιανουαρίου).
Όταν επέστρεψε από την εξορία το 629,
ο Πατριάρχης Ζαχαρίας ανέλαβε ξανά τη διακυβέρνηση της Εκκλησίας μέχρι
την κοίμησή του, το 632.
Ο Άγιος Μόδεστος τον διαδέχτηκε τότε ως Πατριάρχης και διάδοχος του Αγίου Ιακώβου.
Σκεύος
εκλογής της Χάριτος και ακαταπόνητος κήρυκας του Ευαγγελίου, ο Άγιος
Μόδεστος κόσμησε το θρόνο της Μητρός Εκκλησίας με την ακτινοβολία της
αρετής του και των θαυμάτων που επιτέλεσε.
Εκοιμήθη ειρηνικά εν Κυρίω στις 16 Δεκεμβρίου του 634