Την Κυριακή πριν από τα Χριστούγεννα έχει ορίσει η αγία μας Εκκλησία, αδελφοί χριστιανοί, να ακούμε το πρώτο κεφάλαιο από το κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο.
Στο πρώτο και μεγαλύτερο μέρος ο ευαγγελιστής παραθέτει το γενεαλογικό δέντρο του Χριστού, από τον πατριάρχη Αβραάμ μέχρι και τον Ιωσήφ τον μνήστορα. Οι λόγοι για τους οποίους γίνεται αυτή η παράθεση των ονομάτων είναι πολλοί, και σχετίζονται με το γεγονός ότι ο ευαγγελιστής Ματθαίος έγραψε το Ευαγγέλιό του απευθυνόμενος στην κοινότητα των εξ Ιουδαίων χριστιανών της παλαιστίνης. Γι αυτό και είναι το μόνο από τα βιβλία της Καινής Διαθήκης που πρώτα γράφτηκε στα αραμαϊκά και αμέσως μετά μεταφράστηκε στα ελληνικά, ενώ όλα τα άλλα γράφτηκαν απ’ ευθείας στην ελληνική γλώσσα.
Απευθυνόμενος λοιπόν ο ευαγγελιστής Ματθαίος στους εξ Ιουδαίων χριστιανούς, φροντίζει πρώτα από όλα να τούς δείξει ότι ο Ιησούς Χριστός κατάγεται από την φυλή του Ιούδα και ειδικότερα από την γενιά του Δαβίδ, γιατί όλοι οι Ιουδαίοι γνώριζαν ότι ο Μεσσίας που περίμεναν επρόκειτο να είναι απόγονος του Δαβίδ. Ίσως βέβαια σκεφτεί κανείς ότι θα έπρεπε μάλλον να μάς περιγράψει το γενεαλογικό δέντρο της Παναγίας, αφού ο Ιωσήφ δεν ήταν φυσικός πατέρας του Ιησού Χριστού. Κάτι τέτοιο όμως θα ήταν αφύσικο, γιατί την εποχή εκείνη η γενεαλογία ακολουθούσε την γενιά του πατέρα του παιδιού. Από την άλλη μεριά, ακόμα και σήμερα, που τα πράγματα αυτά θεωρούνται ξεπερασμένα, τα νέα ζευγάρια κατά κανόνα αποφασίζουν ότι τα παιδιά τους θα φέρουν το επώνυμο του πατέρα. Στην εποχή όμως του Χριστού υπήρχε και μια άλλη συνήθεια, να παντρεύονται άτομα της ίδιας φυλής και όχι άλλης, και τούτο γιατί κάποιες φυλές είχαν κάποια ιδιαίτερα προνόμια, όπως για παράδειγμα οι άντρες που κατάγονταν από την φυλή του Λευί, είχαν το προνόμιο να γίνονται ιερείς του ναού. Υπήρχαν, βέβαια, και κάποιες περιπτώσεις γάμου με πρόσωπα απο άλλη φυλή, αυτό όμως ήταν αξιόμεμπτο, όπως γνωρίζουμε από την περίπτωση των Σαμαρειτών. Γι αυτό και ένας δίκαιος άνθρωπος σαν τον Ιωσήφ δεν ήταν δυνατό να μνηστευθεί μία κοπέλα από άλλη φυλή. Επομένως, ο ευαγγελιστής Ματθαίος μάς λέει με έμμεσο τρόπο ότι και η μητέρα του Χριστού κατάγεται από την φυλή του Ιούδα και την γενιά του Δαβίδ.
Είναι αξιοπρόσεκτο ότι ενώ ο ευαγγελιστής Ματθαίος μάς λέει ότι ο Αβραάμ
εγέννησε τον Ισαάκ, ο Ισαάκ εγέννησε τον Ιακώβ και τα λοιπά, για τον Ιωσήφ τον μνήστορα γράφει ότι «ο Ιακώβ εγέννησε τον Ιωσήφ τον άνδρα της Μαρίας, από την οποία γεννήθηκε ο Ιησούς ο λεγόμενος Χριστός». Φυσικό είναι να αναρωτηθούμε «και πώς, δηλαδή, γεννήθηκε ο Χριστός;» Για τον λόγο αυτό στο δεύτερο μέρος του κεφαλαίου μάς εξηγεί ότι αφού είχε μνηστευθεί η Παναγία τον Ιωσήφ, και ενώ δεν είχαν συνευρεθεί, βρέθηκε να κυοφορεί εκ Πνεύματος αγίου.
Ο Ιωσήφ πάλι ο άνδρας της, επειδή ήταν δίκαιος και δεν ήθελε να την στιγματίσει (γιατί νόμισε ότι η Παναγία συνέλαβε με αθέμιτο τρόπο), αποφάσισε να την διώξει κρυφά. Καθώς σκέφτονταν αυτά, άγγελος Κυρίου φάνηκε στον ύπνο του και τού είπε «Ιωσήφ, γιε του Δαβίδ, μην φοβηθείς να παραλάβεις την Μαριάμ την γυναίκα σου, γιατί αυτό που γεννήθηκε μέσα της προέρχεται από το Άγιο Πνεύμα. Θα γεννήσει μάλιστα γιο και θα τον βγάλεις Ιησού, γιατί αυτός θα σώσει τον λαό του από τις αμαρτίες τους». Όλο αυτό έγινε για να εκπληρωθούν τα λόγια που είπε ο Κύριος με το στόμα του προφήτη, ότι «Ιδού, η παρθένος θα κυοφορήσει και θα γεννήσει γιο και θα τον καλέσουν Εμμανουήλ», που σημαίνει «Ο Θεός είναι μαζί μας». Αφού λοιπόν σηκώθηκε από τον ύπνο ο Ιωσήφ, έκανε όπως τον πρόσταξε ο άγγελος Κυρίου και παρέλαβε την γυναίκα αυτού και δεν είχε συζυγικές σχέσεις μαζί της ποτέ, άρα και μέχρι που εκείνη γέννησε γιο, και τόν κάλεσε Ιησού.
Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος σχολιάζοντας την περικοπή αυτή μάς λέει ότι το γεγονός και μόνο της γεννήσεως του Χριστού είναι η απαρχή του ευαγγελίου της σωτηρίας και της ανυψώσεως του ανθρώπου. Γιατί ο Θεός προσλαμβάνει την ανθρώπινη φύση και γίνεται «ο υιός του ανθρώπου», για να γίνει ο άνθρωπος υιός του Θεού. Τί είναι άραγε δυσκολότερο; ο Θεός να γίνει άνθρωπος, ή ο άνθρωπος υιός του Θεού; Στο πρόσωπο του σαρκωθέντος Υιού και Λόγου του Θεού, του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, συμβαίνουν ταυτόχρονα και τα δύο. Γιατί η γέννηση του Χριστού αλλά και η αναγέννηση του ανθρώπου, η υιοθεσία του από τον Θεό, είναι έργο του Αγίου Πνεύματος. Γι` αυτό και ο Ιωάννης ο Πρόδρομος, όταν βάπτιζε τα πλήθη στον ποταμό Ιορδάνη, τούς έλεγε ότι εκείνος που θα έρθει μετά από αυτόν θα βαπτίζει εν Πνεύματι Αγίω.
Απαρχή λοιπόν της σωτηρίας μας, αδελφοί χριστιανοί, αποτελεί η γέννηση του σωτήρος Χριστού, και της παρουσίας του ανάμεσά μας. Για τον λόγο αυτό πλημμυρίζει από χαρά η ύπαρξή μας και αγάλλεται όλη η κτίση. Ας φροντίσουμε, επομένως, να γιορτάσουμε πρωτίστως εν Πνεύματι αγίω, να γιορτάσουμε Χριστούγεννα με Χριστό και εν Χριστώ, ώστε να έχουν νόημα και διάρκεια και οι υπόλοιπες εκφράσεις του βίου μας. Αμήν.
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ, ΠΑΞΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΠΟΝΤΙΩΝ ΝΗΣΩΝ
(22.12.2019)
Απευθυνόμενος λοιπόν ο ευαγγελιστής Ματθαίος στους εξ Ιουδαίων χριστιανούς, φροντίζει πρώτα από όλα να τούς δείξει ότι ο Ιησούς Χριστός κατάγεται από την φυλή του Ιούδα και ειδικότερα από την γενιά του Δαβίδ, γιατί όλοι οι Ιουδαίοι γνώριζαν ότι ο Μεσσίας που περίμεναν επρόκειτο να είναι απόγονος του Δαβίδ. Ίσως βέβαια σκεφτεί κανείς ότι θα έπρεπε μάλλον να μάς περιγράψει το γενεαλογικό δέντρο της Παναγίας, αφού ο Ιωσήφ δεν ήταν φυσικός πατέρας του Ιησού Χριστού. Κάτι τέτοιο όμως θα ήταν αφύσικο, γιατί την εποχή εκείνη η γενεαλογία ακολουθούσε την γενιά του πατέρα του παιδιού. Από την άλλη μεριά, ακόμα και σήμερα, που τα πράγματα αυτά θεωρούνται ξεπερασμένα, τα νέα ζευγάρια κατά κανόνα αποφασίζουν ότι τα παιδιά τους θα φέρουν το επώνυμο του πατέρα. Στην εποχή όμως του Χριστού υπήρχε και μια άλλη συνήθεια, να παντρεύονται άτομα της ίδιας φυλής και όχι άλλης, και τούτο γιατί κάποιες φυλές είχαν κάποια ιδιαίτερα προνόμια, όπως για παράδειγμα οι άντρες που κατάγονταν από την φυλή του Λευί, είχαν το προνόμιο να γίνονται ιερείς του ναού. Υπήρχαν, βέβαια, και κάποιες περιπτώσεις γάμου με πρόσωπα απο άλλη φυλή, αυτό όμως ήταν αξιόμεμπτο, όπως γνωρίζουμε από την περίπτωση των Σαμαρειτών. Γι αυτό και ένας δίκαιος άνθρωπος σαν τον Ιωσήφ δεν ήταν δυνατό να μνηστευθεί μία κοπέλα από άλλη φυλή. Επομένως, ο ευαγγελιστής Ματθαίος μάς λέει με έμμεσο τρόπο ότι και η μητέρα του Χριστού κατάγεται από την φυλή του Ιούδα και την γενιά του Δαβίδ.
Είναι αξιοπρόσεκτο ότι ενώ ο ευαγγελιστής Ματθαίος μάς λέει ότι ο Αβραάμ
εγέννησε τον Ισαάκ, ο Ισαάκ εγέννησε τον Ιακώβ και τα λοιπά, για τον Ιωσήφ τον μνήστορα γράφει ότι «ο Ιακώβ εγέννησε τον Ιωσήφ τον άνδρα της Μαρίας, από την οποία γεννήθηκε ο Ιησούς ο λεγόμενος Χριστός». Φυσικό είναι να αναρωτηθούμε «και πώς, δηλαδή, γεννήθηκε ο Χριστός;» Για τον λόγο αυτό στο δεύτερο μέρος του κεφαλαίου μάς εξηγεί ότι αφού είχε μνηστευθεί η Παναγία τον Ιωσήφ, και ενώ δεν είχαν συνευρεθεί, βρέθηκε να κυοφορεί εκ Πνεύματος αγίου.
Ο Ιωσήφ πάλι ο άνδρας της, επειδή ήταν δίκαιος και δεν ήθελε να την στιγματίσει (γιατί νόμισε ότι η Παναγία συνέλαβε με αθέμιτο τρόπο), αποφάσισε να την διώξει κρυφά. Καθώς σκέφτονταν αυτά, άγγελος Κυρίου φάνηκε στον ύπνο του και τού είπε «Ιωσήφ, γιε του Δαβίδ, μην φοβηθείς να παραλάβεις την Μαριάμ την γυναίκα σου, γιατί αυτό που γεννήθηκε μέσα της προέρχεται από το Άγιο Πνεύμα. Θα γεννήσει μάλιστα γιο και θα τον βγάλεις Ιησού, γιατί αυτός θα σώσει τον λαό του από τις αμαρτίες τους». Όλο αυτό έγινε για να εκπληρωθούν τα λόγια που είπε ο Κύριος με το στόμα του προφήτη, ότι «Ιδού, η παρθένος θα κυοφορήσει και θα γεννήσει γιο και θα τον καλέσουν Εμμανουήλ», που σημαίνει «Ο Θεός είναι μαζί μας». Αφού λοιπόν σηκώθηκε από τον ύπνο ο Ιωσήφ, έκανε όπως τον πρόσταξε ο άγγελος Κυρίου και παρέλαβε την γυναίκα αυτού και δεν είχε συζυγικές σχέσεις μαζί της ποτέ, άρα και μέχρι που εκείνη γέννησε γιο, και τόν κάλεσε Ιησού.
Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος σχολιάζοντας την περικοπή αυτή μάς λέει ότι το γεγονός και μόνο της γεννήσεως του Χριστού είναι η απαρχή του ευαγγελίου της σωτηρίας και της ανυψώσεως του ανθρώπου. Γιατί ο Θεός προσλαμβάνει την ανθρώπινη φύση και γίνεται «ο υιός του ανθρώπου», για να γίνει ο άνθρωπος υιός του Θεού. Τί είναι άραγε δυσκολότερο; ο Θεός να γίνει άνθρωπος, ή ο άνθρωπος υιός του Θεού; Στο πρόσωπο του σαρκωθέντος Υιού και Λόγου του Θεού, του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, συμβαίνουν ταυτόχρονα και τα δύο. Γιατί η γέννηση του Χριστού αλλά και η αναγέννηση του ανθρώπου, η υιοθεσία του από τον Θεό, είναι έργο του Αγίου Πνεύματος. Γι` αυτό και ο Ιωάννης ο Πρόδρομος, όταν βάπτιζε τα πλήθη στον ποταμό Ιορδάνη, τούς έλεγε ότι εκείνος που θα έρθει μετά από αυτόν θα βαπτίζει εν Πνεύματι Αγίω.
Απαρχή λοιπόν της σωτηρίας μας, αδελφοί χριστιανοί, αποτελεί η γέννηση του σωτήρος Χριστού, και της παρουσίας του ανάμεσά μας. Για τον λόγο αυτό πλημμυρίζει από χαρά η ύπαρξή μας και αγάλλεται όλη η κτίση. Ας φροντίσουμε, επομένως, να γιορτάσουμε πρωτίστως εν Πνεύματι αγίω, να γιορτάσουμε Χριστούγεννα με Χριστό και εν Χριστώ, ώστε να έχουν νόημα και διάρκεια και οι υπόλοιπες εκφράσεις του βίου μας. Αμήν.
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ, ΠΑΞΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΠΟΝΤΙΩΝ ΝΗΣΩΝ
(22.12.2019)
Tags:
Εορτολόγιο